NÜKLEER KARDİYOLOJİ
Nükleer kardiyoloji prosedürleri, başta koroner arter hastalığı olmak üzere kalp hastalıklarının tanı ve takibinde önemli yer tutmaktadırlar. Koroner arter hastalığının teşhisinde ve kalbin fonksiyonlarına olan etkilerinin değerlendirilmesinde miyokard perfüzyon sintigrafisi kullanılmaktadır.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi:
Nükleer tıp uygulamalarının önemli bir kısmını miyokard perfüzyon sintigrafisi oluşturur. Nükleer kardiyoloji bölümümüzde yapılan miyokard perfüzyon sintigrafisi kalp kasının kanlanmasını ve kasılmasını değerlendirir. Kalp kasının kanlanmasını-beslenmesini sağlayan damarlara koroner arterler denir. Bu damarların daralması veya tıkanması ile kalp kasına yeterli kanın sağlanamamasına ise koroner arter hastalığı denir.
Koroner arter hastalığının değerlendirilmesinde miyokard perfüzyon sintigrafisi önemli bir rol oynar. En çok merak edilen konu miyokard perfüzyon sintigrafisi ve koroner angiografi arasındaki farktır. Koroner angiografide damar içine verilen kontrast madde ile damarlarda olan darlık ve dereceleri değerlendirilir. Miyokard perfüzyon sintigrafisi ise kalp kasının kanlanma durumu, kanlanması azalmış bölgeyi (iskemi) ve o bölgenin canlı olup olmadığını saptamaktadır. Bu bölgeleri besleyen damarların durumu ve darlıkların ciddiyeti hakkında bilgi vermektedir. Myokard perfüzyon sintigrafisi, klinisyene koroner arter hastalığının tanınmasında ve tedavisinde yol gösterir. Mesela göğüs ağrınız var ve miyokard perfüzyon sintigrafini anormal ise bir sonraki seçenek koroner angiografi olabilir. Miyokard perfüzyon sintigrafiniz normal ise göğüs ağrısının diğer nedenleri araştırılabilir.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi Nasıl Uygulanır?
Miyokard perfüzyon sintigrafisi genellikle stres sonrası ve istirahat halinde olmak üzere iki çalışma şeklinde gerçekleşir. Miyokard perfüzyon sintigrafisi için düşük miktarda radyoaktif madde içeren ilaç, stres testi sonunda damar yoluyla enjekte edilecektir. Radyoaktif ilaç kalp kasına ulaşıp, tutulduktan sonra gama kamera dediğimiz cihazlarla görüntüleri alınır.
Kalpte stres yaratmak amacıyla yapılan egzersiz, bir koşu bandı veya bisiklet ile yapılabilir. Bazı fiziksel nedenler ile egzersiz yapamayan hastalarda ise farmakolojik (ilaçlı) stres testi uygulanır. Damar yolundan kalp hızını artıran veya damarları genişleten bir ilaç uygulanır, kalbiniz üzerinde bu ilaçlar egzersiz testi ile benzer stres durumu yaratır.
Daha sonraki bir seansta, istirahat halinde düşük doz radyoaktif ilaç damar yolundan enjekte edilir. Kalp kasında tutulması için beklenen süre sonunda yine gama kamera ile görüntüleri alınır. Stres ve istirahat sonrası alınan bu görüntüler bilgisayar programları ile işlenir ve nükleer tıp uzmanları tarafından değerlendirilerek raporlanır.
Myokard Perfüzyon Sintigrafisi Güvenli midir?
Bu teste alacağınız radyasyon miktarı düşük düzeydedir. Vücuda verilen radyoaktif ilacın gün içinde radyoaktif özelliği azalacak ve doğal yollarla vücudunuzdan atılacaktır.
Myokard Perfüzyon Sintigrafisi Kimlere Yapılmaz?
Hamilelik veya hamilelik şüphesi durumunda bu tetkik yapılmayacaktır. Emzirme dönemindeki annelere yapılabilir ancak bebeklerini 24 saat süresince anne sütü ile beslememeleri gerekir.
Randevuya Gelirken Yapılması Gerekenler:
- Randevuya gelirken 4 saat aç olmanız yeterlidir.
- Bir gün öncesinde çay, kahve, kola, çikolata gibi kafein içeren yiyecek ve içecekleri tüketmeyiniz.
- Eğer şeker hastası iseniz randevu alırken lütfen bildiriniz.
- Kesilmesi gereken ilaçlarınız ve kaç gün süre ile kesmeniz gerektiği doktorunuz tarafından size bildirilecektir.
- Erkek hastaların göğüs tıraşı olmaları gerekmektedir.
- Beraberinizde bir küçük paket süt, soda ile tost yâda poğaça şeker hastası değilseniz çikolata getiriniz. Bunları damar yolundan radyoaktif ilaç uygulamasından sonra tüketebilirsiniz.
- Eforlu stres testi için, rahat kıyafetler ve spor ayakkabı uygun olacaktır.
- Raporlarınız işlem sonrası 3 iş günü içinde hazırlanacaktır.
Miyokard Perfüzyon Sintigrafisinin Yararları:
Miyokard perfüzyon sintigrafisinin yararları arasında ilk olarak karşımıza çıkan koroner arter hastalıklarının erkenden saptanmasıdır. Bu yöntem sayesinde kalp kasında gelişen kanlanma olayı hem dinlenme hem de stres halinde incelenmekte ve kıyaslama yapılabilmektedir. Böylece doktorunuza detaylı bilgiler sağlamaktadır.
Miyokard perfüzyon sintigrafisi yüzde doksan başarı oranı ile karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanı sıra hasta aynı gün içerisinde eve gidebilmekte ve günlük yaşantısına devam edebilmektedir. Bu testin hasta için istenmeyen ciddi etkiler göstermediği ve radyasyon oranının oldukça düşük olduğu yıllardır yapılan çeşitli çalışmalarda ifade edilmektedir.
Uz. Dr. Meftune ÖZHAN
S.B.Ü. Koşuyolu Yüksek İhtisas E.A.H.
Nükleer Tıp Uzmanı