İLERİ EVRE KALP YETERSİZLİĞİ
Genel Tanım
Kalp yetersizliği, kalbinizin çeşitli sebepler nedeniyle zarar görerek vücuda ihtiyacı olan kanı yeterli miktarda gönderememesi olarak tanımlanabilir.
En sık nedenler arasında kalp krizi, uzun süren hipertansiyon, kalp kapak hastalıkları, doğumsal kalp kas hastalıkları bulunmaktadır.
Kalp yetersizliği kronik, ilerleyici bir hastalıktır. Son gelişmeler ışığında ilaç ve cihaz tedavisi ile kalp yetersizliği bulgu ve belirtileri kontrol altına alınabilir, hatta bazı durumlarda zamanla kalp kası güçlenebilir.
İleri evre kalp yetersizliği ise, ilaç, cerrahi veya cihaz tedavisine rağmen ilerleyici veya dirençli şikâyet ve bulgularının bulunması durumu olarak tanımlanır. İleri evre kalp yetersizliği toplumun % 5-10 unda görülebilmektedir ve bu hastaların 1 yıl içinde dörtte üçüne yakını yaşamını yitirmektedir. Bu yönüyle pek çok kanser hastalığından daha fazla ciddi bir hastalıktır.
Belirtiler
- Nefes Darlığı
Hastalığın ilk dönemlerinde hareketle ve günlük işleri yaparken nefes darlığı başlar. Hastalık ilerlediğinde istirahatte ve yatarken de nefes darlığı çekilir.
- Ödem
Kalp yetersizliğinin sağ veya sol kalbi tutmasına bağlı olarak vücudun özellikle alt bölgelerinde, ayak, ayak bileği, karın alt kısmında şişme oluşur veya akciğerlerde sıvı toplanması görülür.
- Yorgunluk
Hastalar belirgin güçsüzlük halsizlik, yorgunluk hissederler.
Bu belirtiler kalp yetersizliğinin erken dönemlerinde başlar ve ileri evre kalp yetersizliğinde tedaviye dirençli hale gelir. Hastaların istirahat sırasında bile ciddi şikayetleri olur, bazı durumlarda sık hastane yatışları ve damardan ilaç tedavileri gerekir.
Tedavi Yöntemleri
Kalp yetmezliği kronik bir süreç olduğundan ömür boyu tedavi gerektirir. Düzenli tedavi ile çoğu hasta normale yakın bir hayat sürdürebilir. Tedavide 3 temel amacımız vardır;
- Hastaneye yatışların azalması,
- Hayat süresinin uzaması,
- Ani ölümün engellenmesi
Kalp yetmezliği tedavisi sağlıklı yaşam tarzına uyulması, ilaç tedavisi, ameliyatlar ve tıbbi destek cihazları (kalp pilleri) kullanımını kapsar.
İleri evre kalp yetersizliğinde bu tedavi yöntemleri yetersiz kaldığından kalp destek cihazları (ventrikül asist device) ve kalp nakli için hastalar değerlendirilir.
İlaç tedavisinde genellikle birden fazla ilaç kullanılması gerekir:
- Anjiotensin Dönüştürücü Enzim (ADE) İnhibitörleri
- Anjiotensin Reseptör Blokerleri (ARB)
- Beta Blokerler
- Diüretikler (idrar sökücü)
Arnı (Oneptus)
Hastalığın seyrine göre ve hastanın ihtiyaçlarına göre bu ilaç gruplarından bir veya bir kaçını kullanırlar. Bazı ilaçlar tansiyon düzenler, kalp kasını güçlendirir. Ödemleri ve nefes darlıkları için idrar sökücüler ile oksijen tedaviye eklenebilir.
Bu ilaçlar dışında hasta diğer hastalıkları nedeniyle kullandığı kan sulandırıcı, kolesterol düşürücü vebenzeri ilaçlara da devam etmelidir.
İleri evre kalp yetersizliğinde sık karşılaşıldığı gibi zaman zaman düzenli ilaç tedavisine rağmen kalp yetmezliği bulguları kötüleşerek hastane yatışı gerekebilir. Bu durumda damar yolu ile daha yoğun ilaç tedavisine ek olarak sürekli oksijen desteği almanız da gerekebilir.
Cerrahi Tedaviler ve Tıbbi Destek Cihazları
Seçilmiş bazı durumlarda kalp yetersizliğine neden olan kalp damar tıkanıklığı, kapak hastalığı gibi durumları tedavi etmek amacı ile cerrahi girişim yapılmasını önerebilirler. Bazı durumlarda da kalp yetersizliğine bağlı ritim bozuklukları ve düzensiz (asenkron) kasılma için kalp pili uygulamaları da gerekebilmektedir. Kalp yetersizliğinde uygulanan cerrahi tedavi yöntemleri:
- Aortokoroner By Pass Greftleme
- Kalp kapak Değişim veya Onarımıdır.
İmplante Edilebilir Kardiyoverter Defibrilatörler (ICD, şok pilleri)
ICD'ler bir çeşit kalp pilidir. ICD kalp ritmini takip eder, hayatı tehdit eden bir aritmi başlar ise kalp ritmini normale döndürmek için kalbinize şok uygular ve ritmi düzeltir.
Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (KRT) veya Çift Odacıklı Kalp Pili
Kalp yetersizliğinde kalbin elektriksel yollarından kaynaklanan bozukluklara bağlı senkron kasılma bozulabilir. Bu asenkron kasılma kalp yetersizliğini daha da şiddetlendirir. Bu grup hastalarda bazı ön değerlendirmeler sonrası uygun olan fayda görebilecek hastalara KRT denilen piller takılabilir.
Kalp Pompası
İleri evre kalp yetersizliğinde ilaç, cerrahi ve pil gibi tedaviler yetersiz kaldığında 2 alternatif tedavi elimizde kalmaktadır. Ventriküler yardımcı cihazlar (VADs) adı verilen kalp pompaları zayıflamış kalbi desteklemek için karın veya göğüs boşluğuna yerleştirilen mekanik cihazlardır. Bu cihazlar kalp nakline aday olan hastalara nakile kadar köprüleme (Kalp transplantasyonu yapılana kadar kişiyi hayatta tutmak) amacıyla kullanılabileceği gibi kalıcı (destinasyon tedavi) olarak da kullanılabilir.
Kalp Nakli
İleri evre kalp yetersizliğinde tedaviler yetersiz kaldığında gerekli değerlendirmeler sonucunda kalp nakli gerekebilmektedir. Bu hastalar nakil sırasına alınarak uygun kalp bulunduğunda sağlıklı kalp hastaya takılarak normal yaşama dönmesi sağlanmaktadır.
Doç. Dr. Cem DOĞAN
S.B.Ü. Koşuyolu Yüksek İhtisas E.A.H.
Kardiyoloji Uzmanı