SAĞLIĞINIZ İÇİN SU İÇİN
Su, yaşamın sürdürülebilmesi için vazgeçilmezidr. Dünyanın %70’ni vücudumuzun %60’nı su oluşturur. Sağlıklı bir yetişkin açlığa bir ay dayanabilirken, susuzluğa dayanabileceği maksimum süre yaklaşık bir haftadır. Su; çay, kahve meyve suları gibi içeceklerin ve besinlerin içinde bulunmasına rağmen hiçbirinin suyun yerine geçemeyeceği unutulmamalıdır.
Günlük su ihtiyacımız ne kadar?
Yetişkin sağlıklı bir bireyin günlük su ihtiyacı 2.5-3 litre (8-10 bardak) arasında değişmektedir. Bu miktar ortamın sıcaklığı, fiziksel aktivite yoğunluğu, yaş ve cinsiyete göre değişiklik gösterebilir. Özellikle sıcak ortamlarda yoğun fiziksel aktivite durumlarında su alımının arttırılması gerekebilir. Susuzluğa daha hassas olan çocuk ve yaşlılarda susama hissi daha geç oluştuğundan, bu yaş gruplarında ki kişilerin su alımının takibi önemlidir.
Yeterli su tüketilmemesi durumunda hangi bulgular ortaya çıkar?
Vücut fonksiyonlarının düzenli olması için sıvı kayıplarının yerine konması önemlidir. Karşılanmayan 0.5-1 litre sıvı kaybı sususuzluk hissi duymamıza neden olur. Aşırı susuzluk, idrar miktarında azalma ve idrar renginin koyu olmasına, halsizliğe, kas kramplarına, tansiyon düşüklüğüne, baş dönmesine, sinirliliğe ve bilinç bozukluklarına neden olabilir.
Kronik hastalıkları olan kişilerde su tüketimi nasıl olmalıdır?
Kronik hastalıkları olan bireylerde su tüketimi planlanırken vücuda alınan su miktarı ile atılan sıvı miktarı arasındaki dengenin sağlanması öncelik taşımaktadır. Özellikle kalp, böbrek, karaciğer yetmezliği olan hastalarda genellikle sıvı atılımı azalacağından dolayı vücutta fazladan sıvı birikimi görülebilmektedir. Bu durum, akciğerlerde sıvı birikimine neden olan nefes darlığına, bacaklarda şişmeye ve en önemlisi organların fonksiyonlarında bozulmaya neden olabilmektedir. Bu hastalarda sıvı kısıtlaması yapılması gerekebilmektedir. Bundan dolayı kronik hastalıkları olan kişilerin günlük sıvı tüketiminin hekimleri ile birlikte planlanması büyük önem taşımaktadır.
Su tüketiminin faydaları nelerdir?
- Vücut sıvı miktarında %2 oranında azalma bile halsizlik, kuvvetsizlik hissine neden olabilir. Yeterli su tüketilmemesi günlük fiziksel aktivitelere karşı isteksizlik ve yetersizliğe neden olabilir. Bundan dolayı yeterli su tüketilmesi günlük aktivitelerde performansı arttırabilir.
- Yeterli su tüketiminin hafızaya, beyin aktivitelerine ve ruh hali üzerine olumlu etkileri vardır.
- Yapılan bazı çalışmalarda sık baş ağrısı olan kişilerde su tüketiminin arttırılmasının şikayetlerinde azalma olduğunu göstermiştir.
- Su tüketiminde azalma kabızlığın önemli nedenlerinden bir tanesidir. Su tüketiminin arttırılması kabızlık şikayetini azaltabilir.
- Su kalori içermez. Yapılan çalışmalarda su tüketimin arttırılmasının kilo kontrolüne faydalı olabileceğine işaret etmektedir. Özellikle yemekten önce su tüketimin daha faydalı olduğu düşünülmektedir.
- Emziren annelerde süt miktarını arttıran en önemli faktör günlük yeterli su tüketimidir.
- Yeterli su tüketimi böbrek fonksiyonalarının korunmasında yardımcı olur.
- Egzersizler sırasında ortaya çıkabilecek kas krampları ve kasılmaları engellemeye yardımcı olur.
- Saç ve cilt sağlığı için önemlidir.
- Vücut direncinin korunmasında su tüketimi önemli bir rol oynar.
- Yeterli su tüketimi ağız kokusunu azaltmaya yardımcı olur.
- Yeterli su tüketimi reflü şikayetlerini azaltmaya yardımcı olur.
Su tüketiminin daha bir çok faydalı etkileri vardır. Özellikle susuzluk hissi azalan ve yeterli su içemeyen yaşlı kişilerde gelişebilen, su alımında azalma hastane yatışları gerektirebilen vücut fonksiyon bozukluklarına neden olabileceği unutulmamalı ve bu kişilerin sıvı alımı yakın takip edilmelir.
Sağlıklı bir yaşam dilerim…
Uz. Dr. Murat GÜCÜN
Nefroloji Uzmanı